Pinakamalakas na Sandata ng mga Espanyol: Kristiyanismo nga ba?

Tumagal nang humigit kumulang tatlong daang taon ang panahon ng pananakop ng Espanya sa Pilipinas at hindi maikakaila na nagkaroon ito ng malaking impluwensya sa ating bansa.

Bakit at paano nga kaya nila nagawang magtagumpay?

Tiyak ko na marami ang kadahilanan sapagkat nasakop nga nila tayo sa loob ng napakahabang panahon.

Sa panahon ng kolonisasyon, makikita na nagkaroon ng sentralisadong pamahalaan sa bansa. Ang pagbubuwis, sapilitang paggawa, sistemang encomienda, at kalakalang galleon ay ilan lamang sa mga patakarang ipinatupad ng mga Espanyol. Naimpluwensyahan din tayo ng mga dayuhan sa ating salita, pagkain, pananamit, kultura, at mga paniniwala. At marahil ay alam ng lahat na ipinalaganap nila ang relihiyong Kristiyanismo o Katolisismo sa ating bansa.

Sa aking palagay, ang Kristiyanismo ang naging daan tungo sa tagumpay ng Espanya. Sa panahong iyon, wala namang ibang organisadong relihiyon ang mga katutubong Pilipino maliban sa lumaganap na Islam sa Timog. Ang simbahang Katoliko at ang pamahalaan ay magkaagapay sa pagpapatupad sa mga polisiya. Nagsisilbing tagpagpatayo ng mga panrelihiyong gusali at institusyon ang gobyerno kaya lalo pang napabilis and pagpapalaganap sa Katolisismo. Nagkaroon din ng Spanish-Tagalog na Doktrinang Kristiyano, gawa ni Padre Juan de Placencia, na nakatulong sa mas madaling konbersiyon ng populasyon sa Maynila.

Ang totoo ay mas marami pa nga ang mga pari at mga misyonaryo kaysa sa mga sundalo at guwardiya sibil sa bansa sa panahon ng pananakop ng mga Espanyol. Kung tutuusin, higit na mas malaki ang populasyon ng mga katutubo. Ngunit sa kabila nito, wala pa ring nagawa ang mga Pilipino upang tahasang malabanan ang mga mananakop sa kanilang panggigipit at pagpapahirap. Sa aking palagay, naging mautak lang talaga ang mga Espanyol sa pamumuno.

Sa aking obserbasyon, malaki ang papel ng paniniwala sa pagkatao ng isang indibidwal. Kapag ang utak at damdamin ang naiimpluwensyahan, maaaring magkaroon ng mga pagbabago ukol sa iyong mga pinaniniwalaan. Sa kabilang banda, sa tingin ko, mabuti naman ang naging kabuuang epekto ng relihiyong Kristiyanismo sa atin. Sa ngayon, nadudulot ito ng pagkakaisa, kahit papaano, sa mga mamamayang Pilipino sa panahon ng krisis at kahirapan.

_langaya_

LimA, +1 na mGa DAhiLAn kUnG BAkIT aYaw KonG MABUhay SA paNAhon Ng mGa EspAnYoL

Ipagpapalit mo ba ang buhay mo sa kasalukuyan upang maranasan ang uri ng pamumuhay sa panahon ng mga Espanyol? Bakit?

Hindi ah!
Ang hirap kaya ng buhay no’n. dapat ka pang yumuko pagnakakita ka ng gwardiya sibil. Ayoko talaga kahit sabihin pa nila na pwede kong makausap si Rizal kung papayag ako.

Sabihin nalang natin na ang kasalukuyan kong estado sa kumonidad ay siya ring magiging estado ko sa nakaraan, mahihirapan talaga ako. Bakit ako mahihirapan? Bakit ayokong mamuhay sa panahong yaon?

Una, dahil sa ako ay KARANIWANG PILIPINO, o indyo, filibustero, o kung ano pang gusto nilang itawag sa akin. Sa dugo kong purong pinoy, mamaliitin talaga nila ako… lalo na sa kulay ng ating balat- kayumanggi. Hindi naman ako ang gaya ni Rizal na mestizo na may kayang makapag-aral sa labas ng bansa. Ngayon, libre naman ang pag-aaral, at hindi ko na kailangang lumuwas pa ng bansa upang makakamit ng magandang uri ng edukasyon.

Pangalawa, dahil sa mga BUWIS na sinisingil nila. Makapagmay- ari ka lang ng kahit isang kalabaw ay papatawan ka na ng pakalakilaking buwis. Ang higpit- higpit pa sa pangungulekta kung saan mabubutas talaga ang bulsa ng pantaloon mong wala nangang bulsa .E, kung I kukumpara ngayon, mataas nga ang buwis, ‘di naman gano’n kahigpit ang pagsingil… at kung magbabayad ka man, kahit papano, may babalik sayo ‘di gaya noon na wala talaga. Lahat ng binabayad mo, sa bulsa lang ng maga opisyales mapupunta, o di kaya’y sa bansa ng mga mananakop.

Pangatlong dahilan kung bakit ‘di ko ipagpapalit ang ngayon ay dahil sa MAHIHIGPIT at NAGMAMALABIS nilang mga patakaran. Gaya nga ng nasabi ko na, dumaan lang ang isang gwardiya sibil, todo yuko na kung hindi, paghahagupit sa plasa ang matatamo… at may patakaran pang kailangan talagang maglagay sa koleksyon ng simbahan… Mayroon ba talagang SAPILITANG pagbibigay ng DONASYON sa simbahan? At, sila pa ang nagtatakda kung anong oras ka dapat matulog… pano nalang pag may kasiyahan o di kaya’y ayaw mo pang matulog?

Pangapat, NAKAKABAGOT ang buhay nila. Oo nga’t may mga senakulo, palabas at pista kung kelan masaya lahat, pero, ano naman ang katuwaan kung walang pista o iba pang okasyon? Gong? Wala noong telebisyon, cellphone at computer, kaya wala talagang kasiyahan. May sabong nga, para lang naman yon sa mga lalaki, ayoko namang magburda lang sa loob ng bahay… at wala pang karapatan ang mga babae. Na parabang gamit lang sila sa bahay na gagamitin lang kung kailangan.

Lima, ang paraan ng kanilang HUSTISYA. Pag Filipino ka, kahit yung banyaga ang may kasalanan, ikaw ang may sala, ikaw ang makukulong. At kahit wala ka pang kasalanan, di ka na dapat magtaka pa kung isang araw ay kakaladkarin ka palabas ng bahay dahil may nagawa kang di kasiyasiya para sa mga prayle…

+1 Kung Filipino ka, kahit napakatalino mo, kahit anong husay mo, kung halimbawa sa isang palaro ikaw ang nanalo, babawiin talaga ng gintong medalya dahil… Filipino ka. Aba, ayoko yata ng gano’n. e kung sa ako talaga ang nanalo, wala nang bawian…

-dagao

Rebelyon ng mga Pilipino sa mga Espanyol

Ang mga institusyon ng Espanya kagaya ng pagbabayad ng buwis, sapilitang pagtatrabaho, galleon trade, indulto de comercio, at monopoliya sa tobacco at mga inumin ang mga nagging dahilan kung bakit nagkaroon ng rebelyon ang mga Pilipino sa mga Espanyol. Ang mga pinakamatinding rebelyon ay naganap noong ika labing-anim na siglo na pinangunahan ni Magalat; ni Sumodoy o Sumoroy at rebelyon ng Caraga noong ika labing pitong siglo; rebelyon ni Magtangaga, Palaris, Silang, at Samal mutiny noong ika labing walong siglo; at rebelyon ng Ambaristo noong unang dekada ng ika labing siyam na siglo.

Si Magalat, pinuno ng Tuguegarao (Cagayan), kasama ng kanyang lalaking kapatid, ang siyang nangunguna sa mga Cagayanos na magkaroon ng rebelyon. Ngunit hindi nagtagumpay ang rebelyon ni Magalat nang isa sa kanyang kasama ay binayaran ng mga Espanyol upang patayin siya. Sa silangang bahagi ng Mindanao ay nagkaroon din ng rebelyon sa Caraga dahilan sa hindi makatarungang pangongolikta ng bigay kagaya ng isang pambot na bigas na ibinibigay sa mga encomiendas sa loob ng tatlumpung taon. Si Juan Ponce Sumodoy, datu ng Catubig, at si Pedro Camaug, ang namumuno sa rebelyon na kumalat sa Samar, rehiyon ng Bicol, Leyte, sentral na bahagi ng Visayas, at hilagang bahagi ng Mindanao. Ngunit hindi pa rin nagtagumpay si Sumodoy dahil siya ay nadakip at pinutulan ng ulo na iprenisenta sa Alkalde Mayor ng kanyang dalawang dating kasamahan. Noong ika labing walong siglo, ang hilaga at sentral na bahagi ng Luzon ay naghirap dahil sa kunti lang ang naaani ng mga magsasaka. Nadagdagan din ang kanilang kahirapan nang ang kanilang Alkalde Mayor ay humihingi ng bigay na bigas at pagkakaroon ng sapilitang pagtatrabaho. Ito ang naging dahilan kung bakit si Luis Magtanganga ay nagkaroon ng rebelyon upang mapatalsik ang kanilang Alkalde Mayor, ngunit hindi siya nagtagumpay.

Ganito din ang mga dahilan ng ibang pinuno kung bakit sila nagkaroon ng rebelyon laban sa mga intitusyon na itinatag dito sa Pilipinas.

Mga Karagdagan…

Si Tamblot ng Bohol ay gumamit ng mahika at relihiyon upang iwanan ng mga tao ang pagiging Kristiyano at bumalik sa kanilang dating paniniwala. Naniniwala siya na ang mga kaluluwa ng kanilang ninuno at mga diwatas o anitos ay tutulong sa kanila. Si Bankaw , datu ng Limasawa, ay gumamit din mahika upang madaling talunin ang mga Espanyol. Si Dagohoy ng Bohol ay nagkaroon ng rebelyon dahil sa pagtanggi ng pari na bigyan ng Kristiyanong libing ang kanyang kapatid. Si Tapar ng Iloilo at Apolinario de la Cruz ay nagkaroon din ng rebelyon dahil sa relihiyon.

-ngisi-

Reproductive Health Bill; Deal or No Deal?

Sa kasalukuyan, ayon sa National Statistics Office o NSO, halos nasa siyamnapung milyon na ang bilang ng mga Pilipino at patuloy pang nadaragdagan. Dahil sa bilang na ito ay itinuturing na isa ang Pilipinas sa pinakamalaki ang populasyon sa Asya. Dahil na rin dito ay nangangamba ang karamihan na baka hindi na maaagapan ng mga Pilipino ang naturang sitwasyon sa Pilipinas.
Sa makatuwid ay nangangailangan na ng maagap na solusyon ang bansa ukol sa suliraning ito at isa na nga sa inirekomenda ng mga mambabatas sa pangunguna ni Edcel Lagman ang Reproductive Health (RH) bill.
Ito ay isang batas na naglalayong makatulong sa programa ng gobyerno sa pagpigil ng mabilis na paglobo ng populasyon ng Pilipinas.
Ang mga nakapaloob sa batas na ito ay ang sumusunod:(1)Mga impormasyon sa mga pamamaraan ng pagpaplano ng pamilya sa natural at modernong aspeto, na higit sa lahat ay ligtas at legal. Isinasaalang-alng din sa batas na ito na may kalayaan ang mga mag-asawang pumili ng kahit na anong pamamaraan base na rin sa kanilang mga personal na panagangailangan at relihiyong paniniwala.(2) Mabuting kalusugan at nutrisyon para sa mga nagdadalang-tao, sanggol at bata(3) Pagsulong ng “breast feeding” (4)Pagpigil sa aborsyon at “management of post-abortion complications” (5) Kabataang pangkalusugan (6) Pagpigil ng “reproductive tract infections”, HIV/AIDS at STDs (7) pagsugpo sa panglalapastangan sa mga kababaihan (8) Pagpapayo ukol sa sekswalidad at “reproductive health”(9) Panggagamot ng “breast” at “reproductive tract cancers” (10) Partisipasyon at pakikilahok ng mga kalalakihan sa RH; (11) Pagpigil at panggagamut sa mga walang kakayahang magkaanak (12) RH “education” para sa mga kabataan.
Kung tutuusin ay mabuti naman ang hangarin ng nasabing batas at higit sa lahat ay makakatulong ito sa pagpigil ng paglobo ng populasyon, na isa sa mga pangunahing dahilan kung bakit naghihirap ang karamihan sa ating mga kababayan sanhi na rin ng malalaking kakulangan ng pondo ng gobyerno na matustusan and malaking populasyon ng Pilipinas na patuloy pang lumalaki.
Ngunit sa kabila ng katotohanang, ito'y makakapaghatid ng mabuting dulot sa bansa ay mainit at matindi ang pagtutol ng Simbahang Katoliko laban dito. Dahil na rin sa paniniwalang labag ito sa batas ng Dakilang Maylikha, ayon na nga sa isa sa mga hindi makakalimutang binitiwang kataga ng Diyos na "go to the world and multiply".
Kung sabagay tama rin naman ang Simbahan na labag ito sa sinabi ng Diyos ngunit tama bang hayaan na lang natin ang kasulukuyang problema ng Pilipinas? Sa halip ay hayaang magdusa ang maraming Pilipino na laging nangangalam ang mga sikmura?
Sa palagay namin ay hindi, dahil kung tutuuisin ang kahirapan ang nagdudulot at nagtutulak sa sangkatauhan na gumawa ng masama. Hindi naman lingid sa ating kaalaman na dahil sa kakulangan ng pera ay marami sa atin ang nakukumbinsing magnakaw, pumatay at apakan ang kapwa tao. Hindi ba mas matindi pa itong kasalanan at paglabag sa Diyos? At kung tutuussin ito pa nga ang ipinagbabawal ng Diyos sa atin. Kung kaya sana ay timbangin munang mabuti ng Simbahan at pag-aralan ang batas na ito, ang implikasyon nito sa lipunan at higit sa lahat ang kalagayan ng bansa ngayon.
Isa rin sa napapabalitang dahilan ng pagtutol ng simbahan dito ay ang kadahilanang, naniniwala sila na hahantong ito sa pagpapatupad ng batas na magpapahintulot sa aborsyon sa bansa,na maituturing na di kanais-nais at higit sa lahat ay isang kasalanan sa Diyos.
Ngunit sa aming palagay ay naging mapanguna lamang ang Simbahan sapagkat malinaw namang nakasaad sa RH ang pagpigil sa aborsyon at ang sinsabing “management of post-abortion complications” ay nangangahulugan lamang na pagsulong sa makataongpakikitungo sa mga kababaihan sa mga delikadong sitwasyon at ang aborsyon ayon na rin sa batas ay nanatili pa ring isang krimen.
Kaya sa kabila ng katotohanang kami ay mga Kristiyano at binyagan ng Simbahan ay hindi tumututol sa Reproductive Health bill sapagkat naniniwala kaming isa ito sa mga sagot upang maibsan ang pagkakalubog ng karamihan ng ating mga kababayan ngunit kami ay nananatili pa ring bukas sa mga ideya ng simbahan at mananatili pa ring mapanusi sa inilalakad ng pamahalaan.
-guti